Bệnh đốm trắng cá cảnh: Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị

Bệnh đốm trắng cá cảnh là một căn bệnh thường gặp, gây ra những mảng màu trắng ở bất kỳ đâu trên thân cá. Đặt biệt, bệnh này rất dễ lây lan nếu không được xử lý kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận biết triệu chứng, cũng như hiểu rõ về nguyên nhân cá bị bệnh đốm trắng, từ đó chọn lựa cách điều trị bệnh hợp lý.

Bệnh đốm trắng ở cá cảnh là gì?

Bệnh đốm trắng cá cảnh hay còn gọi là bệnh Ich, do vi khuẩn Ichthyophthirius Multifiliis gây nên. Bất kỳ loại cá cảnh nào cũng có thể mắc căn bệnh này nếu không được chăm sóc và phòng ngừa kỹ lưỡng. Bệnh lây lan một cách nhanh chóng, do đó cần thuộc lòng các biểu hiện sau đây để kịp thời phát hiện cá đang bị bệnh, nhằm nhanh chóng cách ly, điều trị dứt điểm.

Triệu chứng

• Khi quan sát bằng mắt thường, có thể thấy xuất hiện các đốm trắng nhỏ trên cơ thể cá, đặc biệt là trên vây và mang.
• Cá hay có xu hướng cọ sát vào các bề mặt bể, đáy bể hoặc các tiểu cảnh trang trí để giảm ngứa ngáy.
• Cá thường chán ăn hoặc bỏ ăn hoàn toàn, khiến sức khỏe giảm sút.
• Thở gấp gáp, mang đập nhanh, hay bơi gần mặt nước hoặc gần máy oxy để thở.
• Cá ủ rũ và mệt mỏi, khi bơi thì khép vây sát mình thay vì xòe ra.
• Cá lười bơi, thích lẩn trốn vào các góc khuất trong bể để tránh ánh sáng, đôi lúc chúng rơi vào trạng thái hôn mê.

Nguyên nhân

• Nguyên nhân chính gây bệnh đốm trắng cá cảnh là do ký sinh trùng Ichthyophthirius Multifiliis tấn công.
• Cây thủy sinh trang trí, cá mới mua, lưới nhúng hay cá mồi có chứa ký sinh trùng Ich.
• Chế độ ăn không đủ dinh dưỡng làm suy yếu hệ miễn dịch của cá, khiến cá dễ bị mắc bệnh đốm trắng.
• Đôi lúc nhiệt độ nước giữa ban ngày và ban đêm đột ngột thay đổi cũng khiến cá dễ mắc bệnh.
• Nhiệt độ nước thông thường sẽ tăng cao vào mùa hè, nếu cộng với việc không vệ sinh bể định kỳ sẽ làm nước bị ô nhiễm do phân cá, cặn bẩn hay thức ăn thừa,… Từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn và ký sinh trùng phát triển gây bệnh cho cá.

Bí quyết chữa bệnh đốm trắng cá cảnh nhanh chóng

Cùng Bể Cá Cảnh Đa Năng tìm hiểu chi tiết từng cách trị bệnh đốm trắng ở cá cảnh ngay dưới đây:

Cách ly cá bị bệnh

Khi bạn phát hiện bất cứ dấu hiệu nào của bệnh đốm trắng cá cảnh như đã kể trên, hãy nhanh chóng tách riêng những con cá bị bệnh ra một hồ chứa mới. Đồng thời, vệ sinh thật sạch hồ cá chính và khử khuẩn bằng thuốc tím (KMnO4). Việc cách ly giúp ngăn ngừa lây lan bệnh và tạo điều kiện cho quá trình điều trị cá bị bệnh diễn ra hiệu quả hơn.

Tăng nhiệt độ nước

Sau khi đã tách bể, bạn hãy tăng nhiệt độ lên 27°C -30°C trong 2 ngày đầu. Mục đích để thúc đẩy vòng đời của ký sinh trùng Ich diễn ra nhanh chóng hơn, từ đó dễ dàng tiêu diệt triệt để chúng. Sau 2 ngày, nếu thấy bệnh thuyên giảm, bạn hãy giảm nhiệt độ hồ cá xuống mức bình thường.

Tắm muối

Tắm muối là phương pháp hiệu quả để diệt ký sinh trùng Ich. Bạn có thể tiến hành pha muối tinh/ muối Epsom vào nước với tỷ lệ 1-3g/lít nước và cho tắm cá trong khoảng 10-15 phút, thực hiện mỗi ngày 2-3 lần để nâng cao hiệu quả. Lưu ý không để cá quá lâu trong dung dịch muối để tránh tổn thương, cháy/ rát da cá.

Điều trị bằng thuốc Parakill

Sau đây là 2 phương pháp trị bệnh đốm trắng cá cảnh bằng thuốc Parakill hiệu quả, nhưng lưu ý cần phải duy trì điều trị trong nhiều ngày để chắc chắn các vi khuẩn Ich đã được loại bỏ khỏi hồ.

Cách 1: Dùng liều tiêu chuẩn, nồng độ thuốc thấp

• Trước khi sử dụng cần lắc đều thuốc, sau đó nhỏ thuốc vào bể với liều lượng 1 giọt Parakill/ 2 lít nước.
• Sau 24 giờ thì bạn thay 20 – 40% nước trong bể và tiếp tục thêm liều lượng thuốc mới.
• Điều trị liên tục cho đến khi cá khỏi bệnh và chuyển cá về hồ chính.
• Đối với bệnh đốm trắng cá cảnh, cần điều trị trong vòng 5 – 10 ngày thì cá mới khỏi bệnh hoàn toàn.

Cách 2: Kiểu đậm đặc, nồng độ cao

Cách này sẽ sử dụng với liều lượng cao hơn, 3 – 4 giọt thuốc Parakill cho một lít nước và ngâm cá trong vòng 50 – 60 phút. Mỗi ngày nên ngâm cá từ 2 đến 3 lần. Trong quá trình ngâm, nếu cá có những biểu hiện như: bơi loạn xạ, cố nhảy khỏi nước hay bơi lên gần mặt nước để thở, bạn cần nhanh chóng vớt cá ra khỏi bể, để cá nghỉ ngơi và đợi sang ngày hôm sau mới tiếp tục điều trị.

Lưu ý: Trong quá trình dùng thuốc, cần sục khí oxy vào hồ liên tục vì thuốc chữa bệnh cá cảnh có thể gây thiếu oxy cho cá. Đồng thời, bạn cũng cần tắt máy lọc nước và máy khử trùng bằng tia cực tím nếu có, vì hai thiết bị này sẽ làm mất hiệu quả của thuốc.

Theo dõi tình trạng bệnh

Trong quá trình điều trị bệnh đốm trắng cá cảnh, bạn cần liên tục quan sát và theo dõi kỹ tình trạng sức khỏe của cá. Nếu bệnh có dấu hiệu cải thiện thì tiếp tục duy trì các biện pháp điều trị cho đến khi cá hoàn toàn hồi phục.

Sau khi kết thúc quá trình trị bệnh, vẫn nên cách ly cá trong vài ngày để chắc chắn rằng ký sinh trùng Ich không còn tồn tại trên cơ thể chúng, sau đó mới thả vào lại hồ chính. Nếu không may, tình trạng bệnh đốm trắng ở cá cảnh không cải thiện, thì bạn cần nhờ đến sự tư vấn/ trợ giúp từ bác sĩ thú y.

Những loại thuốc khác điều trị bệnh đốm trắng cá cảnh

Dưới đây là cách sử dụng một số loại thuốc khác để điều trị bệnh đốm trắng cá cảnh:

Bio Knock 2

• Liều lượng 1ml/ 20 lít nước.
• Sau 24h thay 1/3 nước và lặp lại liều lượng cho đến khi cá khỏi hẳn.
• Lưu ý: Tắt hệ thống lọc và đèn UV trong khi điều trị.

Seachem Cupramine

• Liều lượng 1ml thuốc/ 40 lít nước.
• Lặp lại liều thuốc sau 48h
• Lưu ý: Trong khi sử dụng thuốc, không nên để nồng độ đồng vượt quá 0,6 mg/L.

Tetra Ick Guard

• Liều lượng 1 viên/ 40 lít nước.
• Sau 24h thay 25% lượng nước và thêm liều lượng thuốc như cũ.
• Lưu ý: Luôn sục oxy, không tăng nhiệt độ và không sử dụng quá liều.

API Super Ick Cure

• Liều lượng 5ml/ 20 lít nước.
• Sau 48h lặp lại lượng thuốc như lần 1.
• Tiếp tục sau 48h, thay 25% lượng nước trong bể và thêm liều mới (thực hiện cho đến khi cá hết bệnh).
• Lưu ý: Bật sủi oxy, tắt hệ thống đèn UV và máy lọc có chứa than hoạt tính trong suốt quá trình điều trị.

Thuốc xanh Methylen

• Liều lượng 10 giọt xanh Methylen/ 40 lít nước.
• Sau 3 – 5 ngày, bạn tiến hành thay 1/3 nước trong bể và cho thêm liều lượng thuốc tương tự.
• Ngoài ra, nếu không pha thuốc trực tiếp vào bể, thì bạn cũng có thể thấm thuốc ra bông sau đó thoa lên những nơi cá bị đốm trắng, 1-2 lần/ ngày. Tuy nhiên cách này chỉ áp dụng khi đốm trắng trên thân cá ít.

Khi sử dụng các loại thuốc trị bệnh đốm trắng cá cảnh, hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra và điều chỉnh nhiệt độ, độ pH và nồng độ Oxy để quá trình điều trị thật hiệu quả. Để chắc chắn sử dụng đúng liều lượng thuốc, bạn nên tham khảo ý kiến từ đơn vị bán thuốc hoặc bác sĩ thú y.

Cách phòng ngừa bệnh đốm trắng cá cảnh hiệu quả

Để giảm tối đa nguy cơ nhiễm đốm trắng, chủ nuôi nên lưu ý:

• Thay nước đúng cách: Định kỳ từ 7 – 10 ngày nên thay nước cho bể cá, mỗi lần thay không quá 1/3 lượng nước cũ. Khi thay nước, nên dùng dụng cụ bơm hút chuyên dụng để hút từ từ nhằm duy trì nhiệt độ ổn định khiến cá không bị shock.
• Chất lượng nước tốt: Nước nuôi cá phải được khử Clo hoàn toàn và có bổ sung thêm men vi sinh để tăng lợi khuẩn. Đồng thời, kiểm tra nhiệt độ nước, độ pH, nồng độ oxy phải đảm bảo phù hợp với giống cá bạn đang nuôi.
• Liều lượng thức ăn hợp lý: Chỉ cho cá ăn một lượng nhỏ thức ăn mỗi lần để tránh tình trạng dư thừa thức ăn, giúp giữ cho môi trường nước luôn sạch sẽ.
• Mua cá khỏe mạnh: Chọn mua cá kỹ lưỡng, chắc chắn không có dấu hiệu của bệnh đốm trắng. Nên cách ly cá mới mua ít nhất 5 ngày trước khi thả vào hồ, việc này giúp đảm bảo cá mới không mang mầm bệnh nào vào bể.
• Vệ sinh cây thủy sinh mới mua: Khi mua cây thủy sinh về, bạn cần rửa sạch và trồng riêng bên ngoài trong vòng 3- 4 ngày, nhằm đảm bảo không có một con vi khuẩn Ich nào tồn tại trên cây. Đặc biệt, tránh mua cây thủy sinh từ hồ đã có cá bị nhiễm bệnh đốm trắng.
• Quan sát cá hàng ngày: Theo dõi sức khỏe của cá mỗi ngày để kịp thời phát hiện và điều trị nếu bệnh đốm trắng cá cảnh xuất hiện.

Tổng kết

Bệnh đốm trắng cá cảnh hoàn toàn có thể điều trị dứt điểm, nếu được phát hiện sớm và áp dụng đúng phương pháp chữa bệnh. Hy vọng với những cách điều trị bệnh ở trên, sẽ giúp bạn xử lý nhanh gọn bệnh đốm trắng ở cá cảnh an toàn và hiệu quả. Nếu bạn cần thêm thông tin về cách chữa bệnh và các loại thuốc trị bệnh đốm trắng ở cá, hãy liên hệ ngay hotline 0944 451 623 để được nhân viên của Bể Cá Cảnh Đa Năng tư vấn chi tiết và đầy đủ nhất.

Xem thêm: 

• 8 loại bệnh thường gặp ở cá cảnh và cách điều trị
• Cách trị bệnh đốm đen ở cá cảnh nhanh chóng, an toàn
• Thuốc điều trị bệnh nấm ở cá cảnh hiệu quả nhất